Czym jest Legionella pneumophila?
Legionella pneumophila, to bakteria, powodująca choroby z grupy legioneloz. Zakażenie Legionellą jest możliwe tylko drogą kropelkową, jeżeli wdychamy powietrze z rozpylonymi cząsteczkami wody (aerozol), w których jest zawarta ta bakteria. Zakazić się więc można np. na basenie, przy fontannie, w pomieszczeniu z klimatyzacją, a nawet pod prysznicem, czy w wannie z hydromasażem.
Źródłem zakażenia mogą być także: nawilżacze powietrza, fontanny ozdobne, węże ogrodowe stosowane do podlewania roślin i inne urządzenia ogrodowe ze zraszaniem. Nie można się zakazić Legionella od drugiego człowieka, ani przez wypicie zakażonej wody.
Eksperci wskazują, że Legionella pneumophila szczególnie szybko się rozmnaża się w zbiornikach stojącej ciepłej wody, co zachodzi najczęściej w: termach (bojlerach, grzejnikach ciepłej wody), klimatyzatorach czy niektórych typach kąpielisk (baseny z ciepłą wodą). Główny Inspektor Sanitarny informuje że bakterie Legionella rozmnażają się w temperaturze 20-50 stopni Celsjusza ? optymalna dla jej rozwoju jest temperatura ok. 35 stopni Celsjusza. Namnażaniu Legionella pneumophila nie przeszkadza standardowo chlorowana woda.
Objawy legionellozy
Jak już wspomniano, jedną z najczęstszych chorób powodowanych przez tę bakterię jest legioneloza. Choroba ta rozwija się w ciągu 2 – 10 dni od zakażenia. Najczęstsze objawy to: gorączka, dreszcze, uczucie osłabienia, złe samopoczucie, senność, jadłowstręt, bóle głowy i bóle mięśniowe, kaszel suchy, w późniejszym okresie wilgotny, ból w klatce piersiowej o charakterze opłucnowym. Może występować również biegunka, nudności i wymioty, może pojawić się też krwioplucie, a także takie objawy neurologiczne, jak: splątanie, dezorientacja, otępienie, bezsenność, halucynacje, drgawki.
Szczególnie narażone na wystąpienie tej choroby są osoby:
– w wieku powyżej 50 roku życia, zwłaszcza mężczyźni,
– palące papierosy (obecnie lub w przeszłości),
– nadużywające alkoholu,
– u których występują inne choroby, zwłaszcza cukrzyca, niewydolność nerek, przewlekłe choroby płuc,
– z niedoborami odporności np. zakażone wirusem HIV, z chorobą nowotworową, po przeszczepach.
Te osoby są także najbardziej narażone na ciężki przebieg tej choroby.
Zalecenia odnośnie instalacji wodnych i klimatyzacyjnych, dezynfekcja, profilaktyka
Aby zapobiegać namnażaniu tej (i nie tylko tej) bakteriii z instalacji wodnych i klimatyzacyjnych stosuje się dezynfekcję termiczną, jonizację, membrany i lampy UV.
W ramach dezynfekcji termicznej zaleca się co pewien czas podgrzać wodę w instalacjach wodnych do temperatury od 60 do 65 stopni Celsjusza. W takiej temperaturze bakterie te są unicestwiane. Tak podgrzaną wodę należy potem spuszczać, aby temperatura w całej instalacji ? także przy wylocie (kranu i słuchawka prysznicowa) osiągnęła takie wartości temperatur.
Główny Inspektor Sanitarny zaleca następujące czynności, jako profilaktykę zakażenia legionellą:
– Regularnie czyszczenie i dezynfekcja urządzeń natryskowych w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem), zgodnie z zaleceniami producenta.
– Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie, trzeba odkręcić wodę na przynajmniej 2 minuty zanim zacznie się z niej korzystać.
– Okresowe opróżnianie i przepłukiwanie urządzeń grzewczych, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia.
– Warto utrzymywać temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.
Przydatne informacje dotyczące profilaktyki zakażeń legionellą zawarte są też w publikacji ?Zalecenia-Legionella_budynki-NIZP-PZH_-GIS_15032021? przygotowanym przez ekspertów Zakładu Bezpieczeństwa Zdrowotnego Środowiska Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego ? Państwowego Zakładu Higieny we współpracy z Głównym Inspektoratem Sanitarnym.
